गोपाल योञ्जन गुणैगुणका चुली, चुनीचुनी तानेछन् ईश्वरले पनि

सिने चौतारी
२०८१ फाल्गुन १० गते शनिबार

काठमाडौँ

गोपाल योञ्जन नेपाली सङ्गीतमा एउटा बेग्लै वेग र चेत बोकेर आए । उनले आफ्ना समकालीन सङ्गीतकारले भन्दा एउटा बेग्लै ‘धार’ भित्र्याए हाम्रो साङ्गीतिक फाँटमा । गोपालका गीतहरूको फेहरिस्त पल्टाएर साध्य छैन । र, उनका सङ्गीतका बारेमा पनि धेरै कुरा भनिन बाँकी नै छन् ।

गोपालबारे लेख्छु भन्ने सोच थियो, धेरै अघिदेखिकै । तर म अल्छे । झन् अल्छे भएर गएँ । पहिले-पहिले रहरले लेख्थेँ । अब कर पर्नुपर्छ । त्यो पनि गतिलै कर । कर पर्‍यो गतिलै । सन् २०२२ मार्च ५ का दिन कल आयो मेसेन्जरबाट रिन्छेन योञ्जनको । गोपाल रिन्छेनका खसम हुन् । भनिरहनु नपर्ने हो, भनिहालेँ । होस् ।

आज मार्च १४ तारिख । बिहानमात्रै उर्मिलाले कचेटेकी हुन्, ‘‘लौ न कहिले सुरू गर्ने गोपाल योञ्जनको आर्टिकल लेख्न,’’ भनेर । ‘‘रिन्छेनले भनेपछि उम्कन पाइँदैन रे ।’’ मैले मात्र रिन्छेनलाई नचिनेको हो र? रिन्छेन र मैले छोरी सिर्जनालाई पालैपालो काखमा राखेर दार्जीलिङबाट कालेबुङ झरेको त्यो दिन काँ बिर्सेको छु र ?

गोपाललाई मैले उनीसित भौतिक भेट्नुअघि नै चिनेको हुँ । उनको गीतका कारणले, उनको सङ्गीतका कारणले, उनको स्वरका कारणले ।

त्यस बेलाकी सिर्जना । बाला सिर्जना । कोपिला सिर्जना । यो शायद सन् १९७० तिरको कुरो हुँदो हो । उर्मिलाको त झन् कुरै भएन । रिन्छेन र उर्मिलाले सँगै काम गरेका हुन् ‘वीन कोअपरेटिभ’ मा । चार वर्षभन्दा बढी समय । उर्मिला श्रेष्ठ कोअपरेटिभ म्यानेजमेन्ट एक्सपर्ट, युएनडिपी स्टाफ । याङ्जी शेर्पा वीन अध्यक्ष । रिन्छेन योञ्जन पहिलो उपाध्यक्ष सहकारीको । एक किसिमले कर्ताधर्ता ।

उर्मिलाले घच्घच्याएपछि मैले मेसेन्जरमा चेक गरेँ । हुन पनि हो रैछ । रिन्छेनले म्यासेज पठाइसकेकी रहिछन् ‘‘…होप यू ह्याभ स्टार्टेड द आर्टिकल…’’ यो मार्च १३ तारिखको कुरो थियो ।

उर्मिला र मबीच बेलाबखत कुराकानी चल्छ, गोपाल बूढाबूढीका बारेमा । गोपालसित अप्रतिम प्रतिभा थियो । आफूभित्र अन्तर्निहित प्रतिभालाई प्रखर रूपमा प्रकट गर्नु गोपालको शक्ति हो । धर्म पनि हो । रिन्छेनसँग सोच छ । सोचभित्र सम्भावना खोज्दै सार्थकता पत्ता लगाउनु उनको सिद्धि हो । अभीष्ट हो । देख्नेले गोपालभित्र ‘नरम’ मात्र देख्छ । देख्नेले नै रिन्छेनमा भने ‘नरम’ पनि देख्छ, ‘गरम’ पनि देख्छ । हुन पनि रिन्छेन कडामा कडा प्रस्तरभन्दा कडा हुन्, नरममा नरम भुइँकुइरोभन्दा कोमल छिन् ।